Mahrem, başkaları ile paylaşılmayan, gizli olan şey iken mahremiyet kişisel gizlilik, insanın dokunulmazlığı olarak tanımlanır. Mahremiyet eğitimi ise bireyin kendisinin ya da başkalarının özel alanlarının ne olduğu hakkında farkındalık oluşturmak, sosyal hayatın içerisinde kendi özel alanının nasıl koruması gerektiği ile ilgili davranış kazandırmayı hedefler. Mahremiyet eğitimi, cinsel kimlik gelişimiyle çocuğum kendisinin ve başkalarının bir kişisel alanı olduğunu öğrenmesi, bu alana saygı duyulmasının öğretilmesi, kişinin bedenini tanıyıp korumayı öğretilmesi ve hem kendisinin hem de başkalarının gelişimleriyle ilgili farkındalıkları öğretir.
Mahremiyet eğitiminin amacı nedir?
Mahremiyet eğitiminde, çocuğun kendi fiziksel özelliklerini tanımasını, kendi bedenini tanımasını, o bedenin kendisine ait olduğunu ve hiç kimsenin bedenine izni olmadan dokunamayacağını öğretir. Ayrıca çocuk iyi ve kötü dokunuşların ne olduğunu, kendi alanını ve bedenini nasıl koruyacağını öğrenir.
Mahremiyet eğitimi nerde başlar?
Mahremiyet eğitimimi ilk olarak evde aile ile başlar. Okul ise destekler. Mahremiyet eğitimi birebir gerçekleştirilir ve belli aralıklarla (örneğin 6 ayda bir) bu eğitim tekrar edilir.
Peki, bu eğitim ne zaman verilmelidir?
Çocuğun cinsel kimliği ile çeşitli sorular sormaya başlaması ve genital organını keşfetmeye başlayıp bununla ilgili çevreye sorular sorması artık çocuk için bu eğitimin verilmesi gerektiğinin ilk işaretidir. Bu dönem de yaklaşık olarak 3-4 yaş olduğu söylenebilir.
Çocuğa mahremiyet eğitimi nasıl verilmelidir?
Çocuğa 3-4 yaşından itibaren vücudunun bazı özel alanlarının (ağız, göğüs, bacak arası, popo) olduğunu, buralara dokunulmaması ve bakılmaması gerektiği öğretilmeli. Böyle bir durum yaşarsa da hemen size söylemesi konusunda çocuk cesaretlendirilmelidir.
İyi ve kötü davranışın ayrımı öğretilmelidir. Cinsel organlar hakkın soru sorduğunda ise anne ve baba üzerinden değil de çocuğun kendi bedeninden yahut da bir kitap üzerinden cevaplanabilir.
Benim çocuğum merak etmiyor demeyin!
Çocuğun sorular sormaması onun merak etmediği anlamına gelmemektedir. Bu durumda ya çocuğa soru sorması için uygun fırsatlar v erilmemiştir ya da çocuk bu konuda çekingen davranıyor olabilir. Bunun için çocuğumuzu oyun oynarken gözlemleyebiliriz. Örnek olarak doktorculuk oynayan çocuğun masa altında arkadaşının göbeğine dokunmasını verebiliriz. Çocuk sorular sorduğunda ise onu geçiştirmemeden ve onun düzeyine uygun bir şekilde kısa ve net cevaplar verilmelidir. Aksi takdirde çocuk cevapları güvenilir olmayan başka kişilerden yahut başka kaynaklardan edinebilir.
İyi dokunma ve kötü dokunma nedir?
İyi dokunma annenin sana sarılması, öğretmeninin başını okşaması gibi dokunuşların sana mutluluk ve güven hislerini harekete geçirir. Kötü dokunuş ise;
-canını yakan dokunmadır
-dokunulmamasını istediğin halde sana dokunuyorsa,
-dokunan kişinin bunu kimseye anlatma gibi sözler söylüyorsa
-dokunan kişi sana rahatsızlık, korku, endişe hissi yaratıyorsa bu kötü bir dokunuştur.
Çocuklarda mahremiyet eğiti ile ilgili bazı kitaplar?
-Bu Beden Benim! / Pedagog Ayşen Oy
-Kırmızı Çizgi / Samar Mahruz Barraj
–İnsan Vucudu Anatomisi / Marıs Wıcks
-Sır Versem Saklar Mısın? / Jennifer Moore Mallinos
-Hüso ve Mahremiyet Eğitimi / Psikolog Nazlı Aysu Şen ve Psikolog Anıl Şen
-Nezaket ve Zarafet İçin Mahremiyet Eğitimi / Adem Güneş